۱۹ روز مانده به جشنواره فجر/ مروری بر دوره هفدهم تا بیستم جشنواره فجر
در این یادداشت مروری داریم بر دوره هفدهم تا بیستم جشنواره فیلم فجر و اتفاقات مهم آن را بررسی میکنیم.
دوره هفدهم جشنواره فیلم فجر
در جشنواره هفدهم( ۱۲ تا ۲۱ بهمن ۱۳۷۷) بیشترین افراد اهالی سینما مورد تقدیر قرار گرفتند چهره هایی چون خسرو شکیبایی، هارون یشایایی، مرتضی شایسته، مارس کارنه، روبر برسون و برتران تاورنیه از کسانی بودند که برای آنها بزرگداشت گرفته شد. احمدرضا درویش، یدالله صمدی، کیانوش عیاری، فرهاد مهرانفر، و داود میرباقری از هیات داوران این دوره بودند. دوره هفدهم جشنواره فجر، نوبت به رسول ملاقلی‌پور رسیده بود تا با یک داستان دفاع‌مقدسی دیگر جایزه بهترین فیلم جشنواره فیلم فجر را از آن خود کند، «هیوا» که جایزه بهترین کارگردانی، صدابرداری، فیلمبرداری و طراحی صحنه را دریافت کرده بود، جمشید هاشم‌پور، گلچهره سجادیه، آتیلا پسیانی، عبدالرضا زهره کرمانی، فرهاد قائمیان، آناهیتا نعمتی و اتابک نادری تعدادی از بازیگران ین فیلم سینمایی هستند.از فیلم‌های مهم این دوره می توان به فیلم های «هیوا»، «روبان قرمز»، «دو زن»، «رنگ خدا»، «مصائب شیرین» ، «شیدا» و ... اشاره کرد.
دورده هفدهم زمینه ای برای حضور فیلم های اجتماعی سینمایی و عبور از خط قرمزها بود به طوری که شاهد فیلم هایی چون "قرمز" به کارگردانی فریدون جیرانی و "دو زن" ساخته تهمینه میلانی بودیم فیلم هایی که به طور آشکار مشکلات اجتماعی و خانوادگی را با گذر از خط قرمزهای سینمایی بیان می کند اما قضیه آن جا جالب می شود که در زمان اکران نیز با استقبال خوبی روبرو شد. بعد از این دو فیلم "مصائب شیرین" نیز با مطرح کردن ازدواج موقت و روابط میان نوجوانان و جوانان، جریان به اصطلاح تابوشکن را قوت بخشید.
فیلم "رنگ خدا" به کارگردانی مجید مجیدی نیز یکی از فیلم های مطرح جشنواره دوره هفدهم بود و فیلمی شاعرانه و عرفانی به شمار می آمد، همچنین فیلم هنری و نه چندان تماشاگرپسند "روبان قرمز" ساخته ابراهیم حاتمی کیا و "هیوا" به کارگردانی مرحوم رسول ملاقلی پور نیز از دیگر آثار مطرح این دوره بودند که توانستند جوایز متعددی را در بخش بین الملل و سینمای ایران دریافت کنند.
محمدرضا فروتن و هدیه تهرانی زوج هنری بودند که به طور مشترک در فیلم "قرمز" سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول را دریافت کردند و همچنین "هیوا" تنها فیلمی بود که جایزه بهترین فیلم نامه و کارگردانی را از آن خود كرد.
بعد از انتخاب فیلم "مصائب شیرین" به کارگردانی علیرضا داودنژاد برای جایزه ویژه هیات داوران و "رنگ خدا" به کارگردانی مجید مجیدی به عنوان فیلم برگزیده تماشاگران شد که در جشنواره های خارجی از آن با نام اسکار یاد می کنند بهترین فیلم و کارگردانی این دوره به فیلم "هیوا" به کارگردانی رسول ملاقلی پور رسید.
همچنین با تقدیر از مجید مجیدی به خاطر کارگردانی فیلم "رنگ خدا" و دیپلم افتخار به حمید جبلی برای فیلم نامه "پسر مریم" جایزه بهترین فیلم نامه را تهمینه میلانی در فیلم "دو زن" دریافت کرد.
جایزه بهترین بازیگرنقش اول به محمدرضا فروتن و هدیه تهرانی به خاطر بازی در فیلم "قرمز" رسید و با تقدیر از نیکی کریمی به خاطر بازی در فیلم "دو زن" دیپلم افتخار این بخش به صورت مشترک به جمشید هاشم پور در فیلم "هیوا" و محسن رضایی در فیلم "رنگ خدا" اهدا شد و همچنین جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل به حسین محجوب در فیلم "رنگ خدا" و احترام السادات حبیبان در فیلم "مصائب شیرین" تعلق گرفت و تنها از فردوس کاویانی در فیلم "جنگجوی پیروز" و کمند امیر سلیمانی در فیلم "قرمز" تقدیر به عمل آمد.
فیلم "هیوا" در این دوره جشنواره موفق به دریافت جایزه بهترین فیلمبرداری توسط بهرام بدخشانی، بهترین طراح صحنه توسط بهناز نازی و علی فداکار و بهترین صدابرداری توسط بهمن اردلان شد.
همچنین فیلم "زشت و زیبا" در دو بخش موسیقی و چهره پردازی توسط حسین علیزاده و مسعود ولدبیگی به عنوان بهترین ها معرفی شدند.
هایده صفی یاری در فیلم "روبان قرمز" به عنوان تدوین گر، محمدرضا دلپاک به عنوان صداگذاری در فیلم رنگ خدا و محمدرضا شرف الدین به عنوان بهترین جلوه های ویژه در فیلم پرواز خاموش جزء بهترین ها شدند.
دبیر جشنواره : سیف الله داد
بهترین فیلم : «هیوا» به کارگردانی رسول ملاقلی پور
دوره هجدهم جشنواره فیلم فجر
هجدهمین جشنواره بین المللی فیلم فجر ۱۳ تا ۲۲ بهمن ۱۳۷۸با برپایی بزرگداشت عباس کیارستمی و محمود کلاری آغاز شد و با داوری شهرام اسدی، محمد بزرگ نیا، امین تارخ، کمال تبریزی، نعمت حقیقی ادامه پیدا کرد. همچنین در این دوره خبری از فیلم های اول و دوم و همچنین بخش مهمان نبود و تنها ۱۹ فیلم در بخش اصلی به نمایش گذاشته شد. از فیلم‌های مهم این دوره می توان به فیلم های «بوی کافور عطر یاس»، «اعتراض»، «مرد بارانی»، «دست های آلوده»، «متولد ماه مهر» ، «مومیایی ۳» و ... اشاره کرد.
اوج بحران های سیاسی در سال ۷۸ عواقب آن به جشنواره هجدهم و فیلم هایش سرایت کرد و بیشتر فیلم ها به شکل مستقیم و یا غیر مستقیم به این مسائل پرداختند."اعتراض" به کارگردانی مسعود کیمیایی و "متولد ماه مهر" ساخته احمدرضا درویش از جمله فیلم هایی بودند که بدون هیچ واسطه ای و بی پروا مسائل آن دوران را به تصویر کشیدند.
اما فیلم هایی چون "بوی کافور عطر یاس" به کارگردانی بهمن فرمان آرا، "بلوغ" ساخته مسعود جعفری جوزانی و "مرد بارانی" به کارگردانی ابوالحسن داوودی جزد دسته ای بودند که به صورت کنایه و شعاری بحران های سیاسی را بیان می کردند.
بهمن فرمان آرا بعد از بیست سال دوری از وطن با فیلم "بوی کافور، عطر یاس" توانست بازگشت شکوهمندی به سینمای ایران داشته باشد و سیمرغ بلورین فیلم و کارگردانی را دریافت کند.
فیلم تراژیک و تلخ "عروس آتش" دیگر فیلم جشنواره دوره هجدهم بود که حمید فرخ نژاد با حضورش در این فیلم به عنوان اولین بازی خود آتیه درخشانی را برای خود رقم زد.
بهمن فرمان آرا توانست جایزه دو بخش بهترین کارگردانی و فیلم را برای "بوی کافور، عطر یاس" دریافت کند و فیلم "بلوغ" به کارگردانی مسعود جعفری جوزانی انتخاب هیات داوران و فیلم های "عروس آتش" به کارگردانی خسرو سینایی و فیلم "متولد ماه مهر" به کارگردانی احمدرضا درویش فیلم برگزیده تماشاگران بودند.
حمید فرخ نژاد و خسرو سینمایی برای فیلم "عروس آتش" جایزه بهترین فیلم نامه را دریافت کردند و دیپلم افتخار بهترین کارگردانی نیز به سید رضا میرکریمی برای فیلم کودک و سرباز رسید.
با اهدای دیپلم افتخار به حسین یاری برای فیلم "بلوغ "جایزه بهترین بازیگر نقش اول به فرامرز قربیان برای فیلم "مرد بارانی" و میترا حجار برای فیلم "متولد ماه مهر" تعلق گرفت، همچنین حمید فرخ نژاد در فیلم "عروس آتش" و رویا نونهالی در فیلم "بوی کافور، عطر یاس" به عنوان بهترین بازیگر نقش مکمل انتخاب شدند و دیپلم افتخار این بخش به سلیمه رنگزن در فیلم "عروس آتش" اهدا شد.
دبیر جشنواره : سیف الله داد
بهترین فیلم : «بوی کافور عطر یاس» به کارگردانی بهمن فرمان آرا
دوره نوزدهم جشنواره فیلم فجر
زمان برگزاری : ۱۲ تا ۲۲ بهمن ۱۳۷۹
جشنواره دوره نوزدهم با رقابت ۲۳ فیلم و برپایی بزرگداشت رخشان بنی اعتماد، داریوش ارجمند و حسن حسن‌دوست و هم چنین حضور بهرام بیضایی پس از سال ها آغاز شد.مجتبی راعی، جواد طوسی، فرامرز قربیا ، مرحوم رسول ملا قلی پور، تورج منصوری، سید ضیاء هاشمی و محمد رضا هنرمند جزء هیئت داوران این دوره بودند."محمد مهدی عسگر پور" دبیری دوره بیستم جشنواره فیلم فجر را بر عهده گرفت و در کنار او جمشید ارجمند، بابک بیات، پرویز پرستویی، کیومرث پور احمد، نعمت حقیقی و مجید مجیدی و هارون یشایایی داوری ۲۴ فیلم ایرانی و ۲۱ اثر بین الملل را پذیرفتند. از فیلم‌های مهم این دوره می توان به فیلم های «باران»، «سگ کشی»، «زیر نور ماه»، «پارتی»، «مارال» ، «مریم مقدس» و ... اشاره کرد.
در این دوره هفت بزرگداشت به عنوان" طراحان صحنه دورتر از آب" برای امیر ثباتی، ملک جهان خراعی، ایرج رامین فر، محسن شاه ابراهیم، حسن فارسی، عبدالحمید قدیریان و مجید میر فخرایی و همچنین ۳ بزرگداشت دیگر با عنوان " آیینه های روبرو" برای کیانوش عیاری، گلچهره سجادیه و پرویز پرستویی برگزار شد. از حاشیه های این دوره جشنواره می توان به اختلاف ابراهیم حاتمی کیا و تهیه کننده فیلم " موج مرده" اشاره کرد که در جلسه ی مطبوعاتی حاتمی کیا نگاتیوهای بریده شده را به دلیل اعتراض به سانسورهای فیلم توسط تهیه کننده به معرض نمایش گذاشت و از کج فهمی ها و یکسونگری ها گله کرد.
جشنواره نوزدهم دوره ای بود که سیاست ها به صورت تماشاگر پسند در فیلم ها مطرح می شد، به طوری که فیلم هایی چون " پارتی" به کارگردانی سامان مقدم و " نیمه پنهان" ساخته تهمینه میلانی به نوعی سیاست های شعاری را بیان کردند. بخشی دیگر از جشنواره را نیز فیلم های جوان پسند از جمله " آبی" به کارگردانی حمید لبخنده و " دختری به نام تندر"به کارگردانی حمید رضا آشتیانی پور پر کرده بودند البته این دو فیلم را باید در زمره فیلم های ضعیف این دوره دانست.
رضا میر کریمی نیز از آن دست کارگردانانی بود که با فیلم " زیر نور ماه" و موضوع زندگی یک طلبه نگاه منتقدان را به خود جلب کرد.
برگزیدگان نوزدهمین دوره جشنواره فیلم فجر ۱۳۷۹: " باران " به کارگردانی مجید مجیدی به عنوان بهترین فیلم و کارگردانی شناخته شد همچنین بهرام بیضایی نیز جایزه بهترین فیلم نامه " سگ کشی" را دریافت کرد، حسین عابدینی برای فیلم " باران" و ثریا قاسمی برای فیلم "مارال" جایزه بهترین بازیگر نقش اول و داریوش ارجمند برای فیلم " سگ کشی" و ماهایا پطروسیان برای فیلم " هفت پرده" جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل را دریافت کردند.
دبیر جشنواره : محمد مهدی عسگر پور
بهترین فیلم : «باران» به کارگردانی مجید مجیدی
دوره نوزدهم جشنواره فیلم فجر
زمان برگزاری : ۱۲ تا ۲۲ بهمن ۱۳۷۹
جشنواره دوره نوزدهم با رقابت ۲۳ فیلم و برپایی بزرگداشت رخشان بنی اعتماد، داریوش ارجمند و حسن حسن‌دوست و هم چنین حضور بهرام بیضایی پس از سال ها آغاز شد.مجتبی راعی، جواد طوسی، فرامرز قربیا ، مرحوم رسول ملا قلی پور، تورج منصوری، سید ضیاء هاشمی و محمد رضا هنرمند جزء هیئت داوران این دوره بودند."محمد مهدی عسگر پور" دبیری دوره بیستم جشنواره فیلم فجر را بر عهده گرفت و در کنار او جمشید ارجمند، بابک بیات، پرویز پرستویی، کیومرث پور احمد، نعمت حقیقی و مجید مجیدی و هارون یشایایی داوری ۲۴ فیلم ایرانی و ۲۱ اثر بین الملل را پذیرفتند. از فیلم‌های مهم این دوره می توان به فیلم های «باران»، «سگ کشی»، «زیر نور ماه»، «پارتی»، «مارال» ، «مریم مقدس» و ... اشاره کرد.
در این دوره هفت بزرگداشت به عنوان" طراحان صحنه دورتر از آب" برای امیر ثباتی، ملک جهان خراعی، ایرج رامین فر، محسن شاه ابراهیم، حسن فارسی، عبدالحمید قدیریان و مجید میر فخرایی و همچنین ۳ بزرگداشت دیگر با عنوان " آیینه های روبرو" برای کیانوش عیاری، گلچهره سجادیه و پرویز پرستویی برگزار شد. از حاشیه های این دوره جشنواره می توان به اختلاف ابراهیم حاتمی کیا و تهیه کننده فیلم " موج مرده" اشاره کرد که در جلسه ی مطبوعاتی حاتمی کیا نگاتیوهای بریده شده را به دلیل اعتراض به سانسورهای فیلم توسط تهیه کننده به معرض نمایش گذاشت و از کج فهمی ها و یکسونگری ها گله کرد.
جشنواره نوزدهم دوره ای بود که سیاست ها به صورت تماشاگر پسند در فیلم ها مطرح می شد، به طوری که فیلم هایی چون " پارتی" به کارگردانی سامان مقدم و " نیمه پنهان" ساخته تهمینه میلانی به نوعی سیاست های شعاری را بیان کردند. بخشی دیگر از جشنواره را نیز فیلم های جوان پسند از جمله " آبی" به کارگردانی حمید لبخنده و " دختری به نام تندر"به کارگردانی حمید رضا آشتیانی پور پر کرده بودند البته این دو فیلم را باید در زمره فیلم های ضعیف این دوره دانست.
رضا میر کریمی نیز از آن دست کارگردانانی بود که با فیلم " زیر نور ماه" و موضوع زندگی یک طلبه نگاه منتقدان را به خود جلب کرد.
برگزیدگان نوزدهمین دوره جشنواره فیلم فجر ۱۳۷۹: " باران " به کارگردانی مجید مجیدی به عنوان بهترین فیلم و کارگردانی شناخته شد همچنین بهرام بیضایی نیز جایزه بهترین فیلم نامه " سگ کشی" را دریافت کرد، حسین عابدینی برای فیلم " باران" و ثریا قاسمی برای فیلم "مارال" جایزه بهترین بازیگر نقش اول و داریوش ارجمند برای فیلم " سگ کشی" و ماهایا پطروسیان برای فیلم " هفت پرده" جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل را دریافت کردند.
دبیر جشنواره : محمد مهدی عسگر پور
بهترین فیلم : «باران» به کارگردانی مجید مجیدی
دوره نوزدهم جشنواره فیلم فجر
زمان برگزاری : ۱۲ تا ۲۲ بهمن ۱۳۷۹
جشنواره دوره نوزدهم با رقابت ۲۳ فیلم و برپایی بزرگداشت رخشان بنی اعتماد، داریوش ارجمند و حسن حسن‌دوست و هم چنین حضور بهرام بیضایی پس از سال ها آغاز شد.مجتبی راعی، جواد طوسی، فرامرز قربیا ، مرحوم رسول ملا قلی پور، تورج منصوری، سید ضیاء هاشمی و محمد رضا هنرمند جزء هیئت داوران این دوره بودند."محمد مهدی عسگر پور" دبیری دوره بیستم جشنواره فیلم فجر را بر عهده گرفت و در کنار او جمشید ارجمند، بابک بیات، پرویز پرستویی، کیومرث پور احمد، نعمت حقیقی و مجید مجیدی و هارون یشایایی داوری ۲۴ فیلم ایرانی و ۲۱ اثر بین الملل را پذیرفتند. از فیلم‌های مهم این دوره می توان به فیلم های «باران»، «سگ کشی»، «زیر نور ماه»، «پارتی»، «مارال» ، «مریم مقدس» و ... اشاره کرد.
در این دوره هفت بزرگداشت به عنوان" طراحان صحنه دورتر از آب" برای امیر ثباتی، ملک جهان خراعی، ایرج رامین فر، محسن شاه ابراهیم، حسن فارسی، عبدالحمید قدیریان و مجید میر فخرایی و همچنین ۳ بزرگداشت دیگر با عنوان " آیینه های روبرو" برای کیانوش عیاری، گلچهره سجادیه و پرویز پرستویی برگزار شد. از حاشیه های این دوره جشنواره می توان به اختلاف ابراهیم حاتمی کیا و تهیه کننده فیلم " موج مرده" اشاره کرد که در جلسه ی مطبوعاتی حاتمی کیا نگاتیوهای بریده شده را به دلیل اعتراض به سانسورهای فیلم توسط تهیه کننده به معرض نمایش گذاشت و از کج فهمی ها و یکسونگری ها گله کرد.
جشنواره نوزدهم دوره ای بود که سیاست ها به صورت تماشاگر پسند در فیلم ها مطرح می شد، به طوری که فیلم هایی چون " پارتی" به کارگردانی سامان مقدم و " نیمه پنهان" ساخته تهمینه میلانی به نوعی سیاست های شعاری را بیان کردند. بخشی دیگر از جشنواره را نیز فیلم های جوان پسند از جمله " آبی" به کارگردانی حمید لبخنده و " دختری به نام تندر"به کارگردانی حمید رضا آشتیانی پور پر کرده بودند البته این دو فیلم را باید در زمره فیلم های ضعیف این دوره دانست.
رضا میر کریمی نیز از آن دست کارگردانانی بود که با فیلم " زیر نور ماه" و موضوع زندگی یک طلبه نگاه منتقدان را به خود جلب کرد.
برگزیدگان نوزدهمین دوره جشنواره فیلم فجر ۱۳۷۹: " باران " به کارگردانی مجید مجیدی به عنوان بهترین فیلم و کارگردانی شناخته شد همچنین بهرام بیضایی نیز جایزه بهترین فیلم نامه " سگ کشی" را دریافت کرد، حسین عابدینی برای فیلم " باران" و ثریا قاسمی برای فیلم "مارال" جایزه بهترین بازیگر نقش اول و داریوش ارجمند برای فیلم " سگ کشی" و ماهایا پطروسیان برای فیلم " هفت پرده" جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل را دریافت کردند.
دبیر جشنواره : محمد مهدی عسگر پور
بهترین فیلم : «باران» به کارگردانی مجید مجیدی
دوره بیستم جشنواره فیلم فجر
جشنواره بیستم ( ۱۲تا ۲۲ بهمن ۱۳۸۰)به لحاظ برخورداری از موضوعات اجتماعی حال و هوای خاصی داشت و اکثر فیلم ها سعی داشتند به نحوی از شرایط اجتماعی و سیاسی گله کنند حال به چه صورت شفاف و یا غیر مستقیم، اما نکته قابل توجه این است که دوره بیستم مرزها برای بیان حرف های سیاسی باز بود و فیلم سازان این گونه مسائل را به صورت تماشاگر پسند مطرح کردند. جشنواره دوره بیستم با گذشت دو دهه از آغاز خود همچنان با آزادی های نسبی حرکت می کرد و همین امر موجب بازگشت بزرگانی چون ناصر تقوایی با فیلم "کاغذ بی خط" به سینما شد و با اینکه با استقبال تماشاگران روبرو نشد اما نظر منتقدان نسبت به این فیلم مساعد بود.
دوره بیستم باز هم نوبت به بهمن فرمان آرا رسید که در فاصله‌ای تنها یک دوره از برگزاری جشنواره فیلم فجر، یک بار دیگر با فیلم سینمایی «خانه‌ای روی آب» جایزه بهترین فیلم جشنواره فجر را از آن خود کند، فرمان آرا در این فیلم از بازیگرانی چون رضا کیانیان، هدیه تهرانی، عزت‌الله انتظامی، جمشید مشایخی، بیتا فرهی، بهناز جعفری و رویا نونهالی بهره برد تا روایتگر داستان سورئال از تصادف یک دکتر با یک فرشته و درگیر شدن او در اتفاقات بعدی باشد.از فیلم‌های مهم این دوره می توان به فیلم های «خانه ای روی آب»، «ارتفاع پست»، «قارچ سمی»، «کاغذ بی خط»، «من ترانه ۱۵ سال دارم»، «شام آخر»، «خواب سفید» و ... اشاره کرد.
"خانه ای روی آب" به کارگردانی بهمن فرمان آرا به عنوان بهترین فیلم جشنواره شناخته شد و هیات داوران رسول صدرعاملی را نیز به عنوان بهترین کارگردان برای فیلم "من ترانه ۱۵ سال دارم" انتخاب کردند؛ همچنین برای بهترین فیلم نامه نیز کامبوزیا پرتوی و رسول صدرعاملی برای فیلم "من ترانه ۱۵ سال دارم" موفق به کسب جایزه شدند. رضا کیانیان برای فیلم "خانه ای روی آب" و ترانه علیدوستی برای فیلم "من ترانه ۱۵ سال دارم" به عنوان بهترین بازیگر نقش اول و عزت الله انتظامی و بهناز جعفری برای فیلم "خانه ای روی آب" به عنوان بهترین بازیگر نقش مکمل معرفی شدند.
فیلم "قارچ سمی" در بخش های تدوین، موسیقی و جلوه های ویژه به ترتیب توسط بهرام دهقانی، ناصر چشم آذر و محمدرضا شرف الدین توانستند جایزه بهترین ها را دریافت کنند.
محمد آلادپوش به عنوان فیلمبردار فیلم "ایستگاه متروک" ،ژیلا مهرجویی در طراحی صحنه فیلم "خانه ای روی آب"، علی عابدینی در چهره پردازی فیلم "من ترانه ۱۵ سال دارم"، محمدرضا دلپاک در صداگذاری فیلم "سفر به فردا" و یدالله نجفی و ناصر شکوهی نیا به عنوان صدابرداری در فیلم "امتحان" موفق به کسب جایزه شدند.
دبیر جشنواره : محمد مهدی عسگر پور
بهترین فیلم : «خانه ای روی آب» به کارگردانی بهمن فرمان آرا
